Geçen yüzyıldaki en büyük ölüm nedenlerinden biri olan rahim ağzı kanseri, henüz başlamadan önce bazı tarama testleri ile tespit edilebilir. Günümüzde serviks kanserine bağlı yaşanan ölümlerin oldukça düşük olmasının sebebi budur. Smear gibi kanser öncesi hücresel değişimleri gösteren testler, anormal sonuç verdiklerinde gerekli tedavilere hemen başlanabilir.
Rahim Ağzı Kanser Testi Nedir?
Rahim ağzı kanseri testi, prekanseröz (kanser öncesi) lezyonların tespit edilmesi için uygulanan bir tarama testidir. Smear testi olarak da bilinir. Kesin bir sonuç vermez ve yalnızca anormal durumları gösterir. Test, ofis ve klinik ortamında yaklaşık 10-15 dakika içerisinde yapılabilir. Kişi, işlemden hemen sonra normal hayatına döner ve ağrı hissetmez. Smear testinin yapılabilmesi için herhangi bir cerrahi işleme gerek duyulmaz.
Rahim ağzı kanser testi bir tanı testi değil, tarama testidir. Bu, test sonucunda kişiye kanser tanısı konulmadığı anlamına gelir. Sonuçlar yalnızca rahim ağzında kanser öncesi hücresel değişimleri ve bazı inflamasyonları gösterir. Doktor test sonuçlarına göre başka tetkikler isteyebilir.
Sağlık otoriteleri belirli aralıklar ile rahim ağzı kanseri taraması yapılmasını önerir. Önerilen test aralıkları değişebilir ancak ortalama olarak 30 yaşından sonra her 3 yılda bir tekrarlanması istenir. Böylece rahim ağzı kanserine bağlı ölümler büyük oranda azalmıştır.
Rahim Ağzı Kanser Testi Neden Yapılır?
Rahim ağzı kanseri bir anda oluşmaz. Ortaya çıkışı ani olabilir ancak oluşmadan önce bazı belirtiler gösterir. Ne yazık ki bu belirtiler mikroskobik düzeyde olabilir. Smear testi, rahim ağzındaki hücresel değişimleri, kanser öncesi lezyonları, tespit etmek için yapılır. Böylece kanser öncesi belirtiler olan bu değişimler, henüz başlangıç aşamasındayken tedavi edilebilir.
Smear testinin yapılması için kişinin kanser olmasına veya herhangi bir kanser şüphesine gerek yoktur. Rutin jinekolojik muayenenin bir parçası olarak belirli aralıklarla yaptırılması önerilir. Smear testi istenmesi, kişinin kanser olduğu anlamına gelmez. Smear biyopsi rahim ağzı kanserine dönüşebilecek kanser öncesi lezyonların araştırılması için yapılan tarama testidir. Kansere neden olabilecek bazı hücresel dönüşümleri tespit etmek için yapılır.
Smear testi tanı koymak için yapılmaz. Bunun için daha ayrıntılı testler gereklidir. Smear testi yalnızca bazı anormallikleri incelemek için yapılır. Rahim ağzındaki bu anormallikler bir kansere veya basit bir enfeksiyona işaret edebilir. Eğer anormal sonuçlar ile karşılaşılırsa, doktor farklı tetkikler ve biyopsi isteyebilir.
Rahim Ağzı Kanser Testi Nasıl Yapılır?
Ofis veya klinik ortamında uygulanabilen oldukça basit bir testtir. Simir testi, Kişinin rahim ağzından fırçaya benzeyen bir araç ile sürüntü örneği alınması yoluyla yapılır. Bu işlem için herhangi bir cerrahi araç kullanılmaz veya kesi yapılmaz.
Rahim ağzı kanseri tarama testi alınması için şu adımlar izlenir:
- Kişi jinekolojik muayene masasına uzanır. Bu sırada belden aşağısı çıplak olmalıdır.
- Doktor, kişinin vajinasına bir spekulum yerleştirir. Bu sayede rahim ağzını daha rahat görebilir. Bu işlem acı vermez ve günümüzde tek kullanılan tek seferlik ekipmanlar sayesinde oldukça hijyeniktir.
- Spekulum yerleştirildikten sonra doktor bir fırçaya benzeyen bir araç yardımıyla rahim ağzından örnekler alır. Örnek alınması için kesi yapılmaz. Fırçayı birkaç defa rahim ağzına temas ettirmek yeterlidir. Bazı hastalar sürüntü alınması sırasında hafif bir basınç hissedebilir ve bu gayet doğaldır. Ancak bası hissi ağrıya veya acıya neden olmaz.
- Sürüntü örnekleri alındıktan sonra içerisinde sıvı bulunan cam tüplerde muhafaza edilir. Bu örnekler, daha sonra laboratuvarda incelenir ve test sonuçları yorumlanır.
- Smear testi tüm hazırlık süreci de dahil olmak üzere yalnızca 10 ila 15 dakika kadar sürer. Test sonrasında hasta gündelik hayatına hemen dönebilir.
Smear testi tek başına yapıldığında doğruluk oranı yaklaşık olarak %60 ila %70 aralığındadır. Bu nedenle çoğu zaman HPV testi ile birlikte uygulanır. HPV tarama ile birlikte yapılan kanser tarama testinin doğruluk oranı yükselir.
Rahim Ağzı Kanser Testinden Önce Dikkat Edilmesi Gerekenler?
Test özellikle ilk defa yaptıran kadınlar için korkutucu olabilir. Ancak endişe edilecek bir durum bulunmaz. Smear testi öncesi bunun normal jinekolojik muayeneden farksız olduğunun ve serviks kanserine yakalanma riskini önemli ölçüde düşürdüğünün bilincinde olunması oldukça önemlidir. Gerçekten de kansere dönüşebilecek lezyonların önceden tespit edilebilmesi, kadın ölüm nedenlerinin başında gelen rahim ağzı kanserine yakalanma riskini büyük ölçüde azaltır. Erken tanı ve tedavi, iyileşmenin en önemli adımıdır. Çoğu durumda henüz kansere dönüşmeden müdahale edilir.
Doktor, test sonuçlarının en doğru şekilde elde edilmesi için, rahim ağzı kanser testinden önce dikkat edilmesi gereken bazı önerilerde bulunabilir:
- Testten önceki 48 saat içerisinde herhangi bir cinsel ilişkiye girmeyin. Smear testi öncesi cinsel ilişkiye girmek, vajinal dokuda bazı iltihaplanmalara yol açabilir. Test sonuçlarının en doğru şekilde alınması için 2 gün önceden cinsel perhiz yapılması önerilir.
- Vajinal duş yapmayın ve vajinayı temizlemek için özel bir losyon, araç kullanmayın.
- Rahim içi ilaç uygulamalarından kaçının.
- Smear testi öncesi adet döneminde olmadığınıza emin olun. Adet döneminde test yaptırmak sonuçların doğruluğunu etkileyebilir ve işlemin yapılmasını güçleştirebilir.
Rahim kanseri taraması öncesi rahat kıyafetler giymek test sırasında zaman kaybetmeyi önleyebilir. Smear testi sırasında kişinin alt vücudu çıplak olmalıdır. Bazı klinikler özel kıyafetler verebilir ancak testten önce kolay giyilebilir kıyafetler tercih etmek, hasta için daha rahat olacaktır.
Rahim Ağzı Kanseri Testi Pozitif Çıkarsa Ne Olur?
Pap smear testi sonucu pozitif her zaman kanser anlamına gelmez. Bazen örneğin hamilelikte, hücresel değişimler olması normaldir. Doktor, bu değişimleri inceleyerek kansere neden olabilecek lezyonları tespit edebilir. Bunun için genellikle daha fazla test gerekir.
Pap testi sonucu pozitif rahim ağzı hücrelerinde anormal bir durum olduğunu gösterir. Bu anormal durum her zaman kanser değildir ancak kanserleşme riskine karşın daha ayrıntılı araştırılması gerekir. Smear testi sonucu pozitif gelirse, kolposkopi ve biyopsi gibi farklı testler uygulanabilir.
Bazı durumlarda HPV de rahim ağzındaki hücrelerde değişimlere yol açabilir. Bu nedenle daha ayrıntılı sonuçlar için hpv tarama testi ve rahim ağzı kanseri testi birlikte yapılabilir. Her iki testin de aynı anda uygulanması, sonuçların doğruluk oranını artırır. Böylece HPV’nin neden olabileceği değişimler ve enfeksiyonlar da incelenebilir.
HPV ve kanser tarama testleri birlikte yapılabilir. Ancak sonuçların incelenmesi için ayrıca hpv sonuç sorgulama işleminin ayrıca yapılması gerekir. Devlete ait sağlık kurumlarında bu işlem e-Devlet uygulaması üzerinden; özel kliniklerde ise laboratuvar sonuçlarının doktor tarafından yorumlanması ile yapılır.
Sıkça Sorulan Sorular
Rahim Ağzı Kanser Testi Kaç Yaşında Yapılır?
Pap smear testi cinsel ilişkiye girmiş olmak şartı ile 20 yaşından sonra yapılabilir. Sağlık otoriteleri, 30 yaşından büyük kadınlar için her 3 yılda bir; 20 ila 30 yaş aralığı kadınlar için yılda bir defa bu testin yaptırılmasını önerir.
Rahim Ağzı Kanser Testi Acıtır Mı?
Rahim ağzı kanser testi acıtmaz veya ağrıya neden olmaz. Test sırasında herhangi bir cerrahi işlem yapılmadığından acı da hissedilmez. Bununla beraber sürüntü alınırken hafif bir bası hissi oluşması normaldir.
Rahim Ağzı Kanser Testinde İnflamasyon Mevcuttur Ne Demek?
Rahim ağzı kanser testi, yalnızca kanser öncesi lezyonları değil, bazı inflamasyonları da gösterir. İnflamasyon mevcuttur ifadesi rahim ağzında bir iltihaplanma olduğunu gösterir. Doktor en doğru şekilde açıklayacaktır.
Rahim Ağzı Kanser Testi Kaç Günde Çıkar?
Rahim ağzı kanser testinin çıkması için genellikle 7 gün kadar beklemek gerekir. Elbette bu süre, hastanenin ve laboratuvarın ne kadar yoğun olduğuna göre değişecektir. Çoğu klinik ortalama 10 gün içerisinde test sonuçlarını verir.
Rahim Ağzı Kanser Testinde Hpv Çıkar Mı?
Rahim ağzı kanseri veya smear testinde incelenen şey, hücrelerdeki anormal değişimlerdir. HPV virüsünün varlığını ve hangi tip HPV virüsü olduğunu saptamak için HPV testi yaptırılması gerekir.
Rahim Ağzı Kanser Testi Öncesi Cinsel İlişkiye Girilir Mi?
Rahim ağzı kanseri testi öncesi ilişkiye girilmesi önerilmez. Testten önceki 2 gün boyunca cinsel ilişkiye girilmemeli, herhangi bir losyon, vajinal duş veya tıpa gibi ürünler kullanılmamalıdır.
Rahim Ağzı Kanser Testi Kesin Sonuç Verir Mi?
Rahim ağzı kanseri tarama testi kesin sonuç vermez. Yalnızca bazı anormallikleri gösterir. Doktor anormallikleri daha yakından incelemek için kesin sonuç veren tanı testleri isteyebilir. Diğer taraftan testin doğruluk oranı %60 ila 70 arasında değişir.
Rahim Ağzı Kanser Testi Kaç Senede Bir Yapılmalı?
Rahim ağzı kanser tarama testi 30 yaşını geçen kadınlar için her 3 yılda bir; daha küçük kadınlar için ise yılda bir defa yaptırılması önerilen oldukça önemli bir tarama testidir. Bazen test sonuçlarına göre, testi tekrarlama periyotları değişebilir.
Rahim Ağzı Kanser Testi Hamileyken Yapılır Mı?
Rahim ağzı kanseri hamilelik, gebelik süresince yaptırılabilir. İşlem bebeğe herhangi bir zarar vermez. Doktorlar rahim ağzı kanseri testinin birinci trimesterde (ilk 3 aylık dönem) yapılmasını önerir.