Diyabet beraberinde hem anne hem de bebek için olumsuz sonuçlar doğurabilecek hastalıklardandır. Hamilelikte şeker yükleme testi, annenin diyabetli olup olmadığını kontrol etmek için yapılan glikoz yüklemesidir. Bu testin sonucunda annenin diyabetli olması durumunda bebek ve anne için çeşitli tedavi yöntemleri uygulanarak muhtemel olumsuz sonuçların önüne geçilmeye çalışılır. Test gebeliğin 24 ila 28. Haftaları arasında uygulanır.
Hamilelikte Şeker Yükleme Testi
Hamilelikteki diyabet, önceden var olabilir (pre-gestasyonel) veya gebelik sırasında gelişmiştir (gestasyonel). Her iki durum da bebek ve anne için risklidir ancak vakaların çoğu gebelik sırasında gelişen diyabet, yani gestasyonel diyabettir. Hamilelik esnasında seviyeleri artış gösteren bazı hormonlar örneğin hpl, kortizol, progesteron gibi, insülin direncini artırabilir ve bu durum hamilelik sırasında diyabete sebep olur. Gerekli tedaviler sağlanmazsa gebelikten sonra Tip 2 Diyabet tanısı konulabilir.
Diyabet normalde hücrelere tutunarak parçalanması gereken glikozun insülin hormonunun eksikliği nedeni ile parçalanamaması ve kandaki şeker oranını arttırmasıdır. Bu halk arasında glikoz yükselmesi olarak da bilinir. Fetüsü çevreleyen plasenta normal şartlar altında bu glikozu geçirir. Ancak annenin kan şekerinin yüksek olması başta fetal makrozomi olmak üzere bebek için istenmeyen sonuçlara yol açabilir. Annenin glikoz seviyesinin yüksekliği fetüsü de aynı doğrultuda etkiler ve fetüs insülin salgılamaya başlar. İnsülin, ana görevi dışında karaciğerin de büyümesine neden olur ve bu durumda makrozomi ya da bilinen adıyla büyük bebekler olur.
Gebelikte Şeker Yükleme Testi Nasıl Yapılır
Gebelik diyabeti, düşük ve ölü doğum dahil olmak üzere bazı olumsuz sonuçları beraberinde getirebilir. Bu sonuçların önüne geçilebilmesi için yapılan gebelikte şeker yükleme testi, birkaç basit adımda herhangi bir hastanede yaptırılabilir. Bu test, basit olarak ağız yoluyla verilen sıvıyı içmeniz ve sonrasında yapılacak kan şekeri takibini içerir. Süreç içerisinde, alınan kan örnekleri ile kan şekeri seviyeleri ölçülür. Kan şekeri sonuçlarınız beklenen aralıkta değilse tedavi süreci başlatılır.
OGTT yani, “Oral Glikoz Tolerans Testi” genellikle iki adımdan oluşur.
İlk olarak hastanın açlık kan şekeri ölçülür. Sonrasında hastaya 50 gramlık şekerli sıvı verilir ve içmesi istenir. Hasta sıvıyı tükettikten 1 saat sonra kan şekerinin 140 mg/dl’nin üzerinde olması durumda, 100 gramlık OGTT önerilir. 100 gramlık yükleme sonrası, hastanın toplamda 3 defa daha kan şekeri ölçülür. Burada da kan şekeri beklenen aralıklarda değilse ve hamilelikte şeker çıkması durumunda tedavi planlamasına geçilebilir. Hamilelikte ilaçlar, hap gibi oral yol ile alınamayacağından genellikle diyet ve insülin tedavisi tercih edilir. Tedavi uygulanmaması durumunda hastada, gebelik sonrası Tip 2 Diyabet görülme olasılığı vardır. Gebelikte kan şekeri normal değerleri aşağıdaki gibidir.
Şeker Yüklemesi Normal Değerleri
Birinci yükleme
- İlk yükleme sonrası: 140 mg/dl altında olmalı.
İkinci yükleme
- ölçüm: 180 mg/dl altında olmalı (birinci saatin sonunda).
- ölçüm: 153 mg/dl altında olmalı (ikinci saatin sonunda).
- ölçüm: 140mg/dl altında olmalı (üçüncü saatin sonunda).
Hamilelikte Şeker Yüklemesinin Yan Etkileri
Birçok insan hamilelik şeker yüklemesi ve yan etkileri hakkında endişeye kapılır. Ancak bu endişeler yersizdir. Şeker yükleme testi esnasında verilen glikoz birkaç dillim baklavadan alınan şeker ile neredeyse aynı miktara eşittir. Dolayısıyla ne anneye ne de bebeğe bir yan etkisi, zararı bulunmaz. Ancak gestasyonel diyabet, uzun vadede zarar verebilir. Bu nedenle şeker yükleme testi (OGTT) tüm gebelere önerilir.
Gebelikte Şeker Yükleme Testi Kaçıncı Haftada YapılırYaptırılmazsa Ne olur?
Hamilelik diyabeti takibi ve tedavisi sağlanmadığında bebeğe ve anneye önemli zararlar verebilir. Bu nedenle gebelik şekeri testi, sağlıklı bir hamilelik süreci için elzem bir uygulamadır. Şeker yükleme testi, hamileliğin 24 ila 28. Haftaları arasında yapılır.
Şeker yükleme testi annenin eğer varsa diyabetli olduğunu ortaya çıkarmak ve bu duruma karşı tedavilerin başlatılması için yapılır. Gebelikte şeker yükleme testinin hiçbir riski yoktur. Çoğu anne, alınan glikozun bebeğe zarar vereceğini düşünür ancak bu doğru değildir. Asıl riskli olan annede diyabet olması ve bunun bilinmiyor olmasıdır. Gebelik şekeri testi yaptırılmazsa bebek ve annede bazı komplikasyonlar görülebilir. Kan şekerinin uzun süreli yüksek seyretmesi bebeğe ve anneye ciddi zararlar verebilir.
Şeker Yükleme Testi Yaptırılmazsa Ne olur?
Hamilelik, diyabet söz konusu olmadığında bile, bebek ve anne sağlığı için takibin gerekli olduğu bir dönemdir. Bununla beraber diyabet, uzun dönemde bazı komplikasyonlara sebebiyet verebilir. Hamilelikte şeker yükselmesi, bebek ve anne için büyük riskler taşır. Gestasyonel ve pregestasyonel diyabet bazı komplikasyonlara yol açabilir. Bunlar:
Bebek için:
- Sponton abortus (kendiliğinden düşük)
- Konjenital malformasyonlar (organ yapısındaki yapısal defektler)
- Obezite
- Hipoglisemi
- Tip 2 Diyabet
- Solunum sorunları
- Makrozomi ( büyük bebek doğumu)
- Ölü doğum
Anne için:
- İlerleyen dönemde Tip 2 Diyabet
- Yüksek tansiyon
- Sezaryen
Sıkça sorulan Sorular
Gebelikte Şeker Yükleme Testi Bebeğe Zarar Verir Mi
Gebelikte şeker yükleme testi bebeğe zarar vermez. Aksine gebelik diyabetinin bebeğe verebileceği zararı engellemek için diyabet riski olanlara yapılan bir uygulamadır.
Hamilelikte Şeker Yükleme Testi Sonucu Kaç Olmalı
Alınan şekerli karışımdan bir saat sonra ölçülen kan şekeri sonucu 140mg/dl’nin altında olmalı. Açlık kan şekeri ise 90mg’dan yukarıda olmamalı.
Hamilelikte Şeker Yükleme Testi ne Kadar Sürer
Test herhangi bir hastanede birkaç saat içerisinde yapılabilir. Hamilelikte şeker yükleme testi genel olarak 2 ila 4 saat arasında tamamlanır. Ancak bu sürenin çok büyük bir kısmı izleme ile geçer. Test yaptıranın bir şey yapması gerekmez.
Gebelikte Şeker Yükleme Testi Nerede Yapılır
Gebelikte şeker yükleme testi herhangi bir hastane veya sağlık kuruluşunda yapılabilir. Karmaşık bir işlem değildir. Yalnızca şeker yüklemesi ardından kan şekerinin takibini içerir.
Şeker Yüklemesi Aç Karnına Mı Yapılır
Şeker yükleme testi (OGTT) kişinin gebelik diyabeti olup olmadığının öğrenilmesi için yapılır. Haliyle açlık ve tokluk kan şekerleri takip edilir. 100 gramlık şeker yüklemesi açken yapılır. Genellikle testten önceki 8 saat içerisinde kişiden bir şey yememesi istenir.
Şeker Yükleme Testi zorunlu mu
Şeker yükleme testi zorunlu değildir ancak bebek ve annede oluşabilecek komplikasyonları önlemek amacıyla yaptırılması büyük fayda sağlar. Bu sayede gebelik diyabeti olan kişiler için tedaviye başlanır ve süreç içerisinde oluşabilecek olumsuz sonuçların önüne geçilir.
Şeker Yüklemesi Sonucu Ne Zaman Çıkar
Şeker yüklemesi sonucu aynı gün içerisinde çıkar. Test işlemi eğer birinci ölçüm sonrası kan şekeri istenilen aralıktaysa tamamlanır. Aksi durumda birkaç ölçüm işlemi daha yapılır. Kişide hamilelik diyabeti varsa tedaviye başlanır.